सारङगीको तारमा अल्झीएको जीवन

केपिकिरण शर्मा चितवन ०९,साउन ।.छिन्छ क्यारे सारङगी तार दुःख सुख यस्तै हो सन्सार, चड्दो साउनको बढदो गर्मी संगै वगिरहेका पसिनाका धाराको पर्वाहा नगरी एकोहोरो सारङगी रेटदै थिए रामबहादुर गन्धर्ब । ५० बर्षिय गन्धर्बको दैनिक विहान सारङगीको धुन संगै सुरु हुन्छ र वेलुकी पनि सारङगीको अन्तिम ¥याई ¥याई संगै आफनो बासस्थान फर्कन्छन । लम्जुङ जिल्लाको राईनासमा ६ दाजुभाई संगै जन्मिएका जेठा रामबहादुर आफनो गृह जिल्ला लम्जुङ नटेकेको एक दशक भन्दा बढि भईसक्यो । त्यसो त आफु जन्मिएको माटो प्रति माया नलागेर उनी गाउँ नर्फकेका होईनन् । उनका पाचै भाईहरु कोही मुलुकका प्रमुख शहरहरुमा रहेर सारङगी रेटिरहेका छन । पिता पुर्खाले नासो स्वरुप दिएको त्यही सारङगीले उनीहरुको सबै परिवारको जीवन चलिरहेको छ । युवा बयमा गाउँ घरमा सारङगी रेट्दै हिड्दा रामबहादुर कम्ति रौसिला गीत गाउथेनन् । सारङगीको तालमा गीत गाउदै उनले २० बर्षे लक्का जवान उमेरमा चितवन माडीकी पुतली गन्धर्बलाई  जिवन संगिनीका रुपमा घरमा भित्र्याए । घरमा केही दिन बसेर आर्जन गर्ने हेतुले त्यही सारङगी रेट्दै गाउँ घर डुलेर ६ महिना पछि घर फर्कदा त आफुले कति मनपारएर ल्याएको जिवन संगिनी अर्को संग विवहा गरेर गएपछि उनलाई कहिल्यैं दोश्रो विवहा गर्ने सोच पलाएन । श्रीमतिले छोडेर गएको चोट उनमा अहिले पनि ताजै छ । त्यसैलै उनले सारङगीको भाकामा पनि उनले प्रया जसो पिर विरह र व्यथाको गीत गाउँने गरेका छन । चर्चित गायक तिर्थबहादुर गन्धर्ब हुन या बुकुले गन्धर्ब हुन उनको स्वर र कला पनि कोही भन्दा कम थिएन । तर श्रीमतिको विछोड पछि उनले विरहमा थुप्रै गीत गाए । गीत गाउदै हिडने क्रममा एक दिन उनी अकस्मात् टाईफाईट थलिए । तीन महिना थलिएर निको हुदा उनको गीत गाउने स्वर काम नलाग्ने भईसकेको रहेछ । तै पनि उनले हिम्मत हारेनन । वावुवाजेको नासो सारङगीलाई छाडेनन् । लर्बराउदो स्वरमा सारङगी रेटदै गाउँ घर डुल्ने क्रमलाई निरन्तरता दिए । अहिले उनी पूर्वी चितवनको चैनपुरमा रहेको काकाको घरमा शरण लिएर वसेका छन । दिन भरी सारङगी रेट्दै चामल पैसा बटुल्दै हिडछन । बेलुका बास बस्न चैनपुर जान्छन । अहिले सम्म त उनलाई गाह्रो सारो परेको छैन । एक्लो मान्छे जहाँ जाला वई खाला भनेझै भएको छ । तर ज्यान गल्दै गएपछि बुढेसकालको सहारा नहुँदा त्यही आफनो वावुले दिएको सारङगीलाई उनले आफनो सहारा सम्झेका छन । कसैले किन्न त्यो सारङगी माग्यो भने उनी भन्छन यो पैसामा आउने सारङगी होईन मेरो वावुको नासो हो । म नमरुञ्जेल यो सारङगी छोडने छैन । पछिल्लो पुस्ताका गन्धर्बहरुमा सारङगी मोह घटदै गएको प्रति उनको निकै गुनासो छ । उनी भन्छन गन्धर्ब जातीको सम्पतीनै सारङगी र कला हो । त्यो नै भएन भने केको सम्पती ।