काठमाडौं,२०८१ कार्तिक २७ मंगलबार । घाँटी दुख्ने विभिन्न कारणमध्ये एउटा टन्सिलाइटिस हो । काठमाडौं उपत्यकाका अस्पतालका ओपीडीहरूमा टन्सिलाइटिसकाबिरामी धेरै पुग्ने गरेको नाक, कान, घाँटी रोग विशेषज्ञहरू बताउँछन् । वीर अस्पतालअन्तर्गत नाक,कान,घाँटी विभागका पूर्वप्रमुख तथा प्राडा दीपेन्द्र श्रेष्ठका अनुसार घाँटी टन्सिलाइटिसका कारण मात्रै नदुखेर अन्य धेरै कारणले दुख्न सक्छ । सबै घाँटी दुखाई टन्सिलाइटिस हुँदैन ।

घाँटीको माथिल्लो भाग र जिब्रोको तल्लो भागको बीचमा रहेको ग्रन्थीलाई टन्सिल भनिन्छ । सोही घाँटी पछाडिको दुईवटा ग्रन्थीमा संक्रमण हुनुलाई टन्सिलाइटिस भनिने प्राडा श्रेष्ठ जनाउँछन् । डा श्रेष्ठका अनुसार जिब्रोको तल्लो भाग र घाँटीको माथिल्लो भागको टन्सिलले फिल्टरको रुपमा काम गरी संक्रमण हुनबाट जोगाउन एन्टिबडी पनि बनाउँछन् । यदि टन्सिलले फिल्टरको रुपमा काम गरेन भने श्वासप्रश्वासका माध्यबाट भाइरस वा ब्याक्टेरिया संक्रमण हुन्छ ।

टन्सिलाइटिस तीन प्रकारको हुन्छ । जस्तै, ‘तीव्र टन्सिलाइटिस’ हुँदा सामान्यतया ३–४ दिनदेखि २ हप्तासम्म रहन सक्छ । अर्को ‘बारम्बार देखिने टन्सिलाइटिस’यो एक वर्षमा धेरै पटक पटक देखिन्छ । तेस्रोमा ‘क्रोनिक टन्सिलाइटिस’ यो तब हुन्छ, जब तपाईलाई लामो समयसम्म टन्सिल संक्रमण हुन्छ ।